Khoekhoense Geloof: TsûǁGoab (Seer Knie), die Eerste Khoe

    Abo îtse TsûǁGoab (|Nanub) is die Opperwese en hemelse Voorvader van alle Khoe-stamme. Hy is alomteenwoordig, wys, 'n vegter met bonatuurlike krag, 'n magtige towenaar. 

    Alhoewel Abo îtse TsûǁGoab vele kere sterf word Hy met elke Nuwe Maan (|Asa ||Khâb) weer gebore. 

    Hy is die Reën (|Nanub) wat die aarde, grond, plante, bome, en gewasse seën, en laat bloei en groei. 

    Abo îtse TsûǁGoab (|Nanubwas die Eerste Khoe (uitspr. kô-ê), en van Hom kom al Sy Mense, Khoena. Hy is Khoe. 

    Hy het die Berge, Klippe, en Rotse geskape waaruit die Eerste Khoena gebore is. Dit is waarom ons tot vandag toe nog sê: 

''Tita ǂgurokam Khoen di |gui Khoe ge.'' (Ek is Eerste Volk / I am First Nation

    Maar, Abo îtse TsûǁGoab (|Nanub) het 'n gehate vyand, 'n mededinger gehad, ǁGaunab, die Bose Gees. 

    Mans wat boosdoeners is terwyl hulle lewe, kwaadwillig, en met onheil staan, is alombekend as ǁGaunab, en dieselfde soort vroue is Sarês. 

    'n Warrelwind wat skielik van nêrens kom en verwoesting saai, word derhalwe ǁGaunab genoem en beskou as 'n Slegte Teken, 'n waarskuwing van Siekte en Dood en Rampe (droogte, vloede) en Pes en Plae, 'n aanduiding dat ǁGaunab oppad of is teenwoordig, vernietiging en verwoesting is sy doen en late.

    Dit is waarom ons tot vandag toe ''!Gû'' (gaan!) skree vir 'n warrelwind en sterk winde wat ruk aan bome, aan ons wonings, wat die aarde en die waters versteur. 

   Khoe voer 'n lang en bitter oorlog teen ǁGaunab omdat ǁGaunab 'n groot aantal Khoena doodmaak.

    Tydens hul gevegte, is Khoe herhaaldelik deur ǁGaunab oorval en verslaan maar na elke geveg Staan Hy Weer Op en is Hy sterker as tevore. Uiteindelik is Hy so sterk dat hy ǁGaunab met net één hou van sy knop-kirib (kierie) verslaan; 'n dodelike hou agter ǁGaunab se oor wat vir ǁGaunab op die aarde laat stryk

    Terwyl hy op die grond lê en sterf, dien die sluwe ǁGaunab vir Khoe een laaste hou met sy knop-kirib op Sy Knie toe en van daardie oomblik af is ǁGaunab se Oorwinnaar se naam Abo îtse TsûǁGoab (Seer Knie).  

    Abo îtse TsûǁGoab (|Nanub), die Opperwese en hemelse Voorvader van alle Khoekhoen, kon daarna nie op Sy Mank Been behoorlik trap, loop en hardloop nie.

    ''Tita ǂgurokam Khoen di |gui Khoe ge.'' (Ek is Eerste Volk / I am First Nation)  

***

    Hierby is 'n foto van 'n oorspronklike knopkierie tans in die Brooklyn Museum te New York, in die V. S. A. 

    Knopkieries is hoogs doeltreffende wapens waarmee diere gegooi was tydens jagtogte, maar veral om vyande langs, agter, of teen die kop te slaan, of op hul ledemate. Knopkieries het, in die verlede, gesorg vir talle beserings en breuke. Hulle is nog steeds gevaarlik en vereis tegniese bemeestering van jagters en krygers. 

   Die woord ''knopkierie'' is 'n samestelling van die Afrikaanse woord ''knop'' en die Khoekhoe (uitspr. kô-ê-kô-ê) woord ''kiri'', wat sinspeel op die geluid wat 'n knopkierie maak soos dit deur die lug vlieg. Die Khoekhoe woord vir knop is ''!gubu'' (rond). Vandag word knopkieries ook gebruik as wandelstokke alhoewel hulle steeds wapens bly.   

   Sou u daarin belangstel om 'n bydrae te maak tot hierdie blad, word u hiermee uitgenooi om 'n epos te stuur na nossobgroep@gmail.com. 

Opmerkings