Klassieke Khoekhoen Verhale: Die Jakkals wat Vet Gesteel het

    Die Jakkals het sy plek verlaat en na die wonings van die khoen (Afr. ''mense'', uitspr. kô-ên) gegaan.

    Daar gekom, sluip hy in by een van die wonings en lek die hele vet uit die pot. Maar terwyl die Jakkals nog daar binne is, kom die khoen terug en keer hom vas.

    Die khoeb (Afr. ''man'', uitspr. kô-eb) van die woning vra hom: ''Van watter plek kom jy, Jakkals?'' 

    ''Ek is 'n jakkals van Aroâb. Ek eet die vrugte van die âro-bos, die vrugte van die hari-bos, en die vrugte van au-bos. Dis so!''

    Toe sê die khoeb: ''Is dit so! Kom, akkies sodat ek sien.''

    Toe akkies die Jakkals âro-bessies. 

    Maar die khoeb vra hom weer: ''Vanwaar is jy, Jakkals?''

    Die Jakkals sê weer: ''Ek is 'n jakkals van Aroâb. Ek eet die vrugte van die âro-bos, die vrugte van die hari-bos, en die vrugte van au-bos. Dis so!''

    En die khoeb sê weer: ''Kom, laat ek jou akkies sien.'' 

    Die Jakkals akkies toe hari-bessies.

    Die khoeb vra hom nog 'n keer: ''Waar kom jy vandaan, Jakkals?''

    ''Ek is 'n jakkals van Aroâb. Ek eet die vrugte van die âro-bos, die vrugte van die hari-bos, en die vrugte van au-bos. Dis so!'' sê die Jakkals vir die derde keer.

    ''Nou, akkies laat ek kan sien,'' sê die khoeb

    En die jakkals akkies au-bessies. 

    Die khoeb vra hom nog 'n keer: ''Waar kom jy vandaan, Jakkals?''

    En weer antwoord die Jakkals: ''Ek is 'n jakkals van Aroâb. Ek eet die vrugte van die âro-bos, die vrugte van die hari-bos, en die vrugte van au-bos. Dis so!''

    Die khoeb is nog steeds nie tevrede nie en sê vir die Jakkals: ''Kom ek kyk jou akkies.''

    En toe akkies die Jakkals die vet wat hy gesteel het. 

    Die khoeb vang hom vas maar die Jakkals tjank: ''Aob*, toxoba*, moenie my so styf vashou nie, man!'' 

    Toe die khoeb sy greep 'n bietjie verslap, ontsnap die Jakkals en terwyl hy weghardloop skree hy: ''Nou weet jy wie ek is!''

***

    *Aob (Afr. ''man'')

    *Toxoba (Afr. ''asseblief'', uitspr. tô-gô-bâ)

    Hierdie ou Khoekhoen (uitspr. kô-ê-kô-ên) verhaal met dier motiewe, 'n jakkals wat met mense kan praat, uit die voor-koloniale tydperk was die eerste keer in 1904 in Duits opgeteken. Die Duitse skrywer was te skaam om die oorspronklike verhaal met sy verwysing na ontlasting (met ander woorde ''akkies'') neer te skryf en het eufemisme gebruik wat die oorspronklike karakter van die verhaal verander het. 

    Die Nossob weergawe van hierdie ou verhaal gebruik 'n egte Namibiese woord vir ontlasting om die egtheid daarvan te herstel. Die foto hierby van 'n rooijakkals is geneem deur Biodiversity Explorer. Kry ons in die hande by nossobgroep@gmail.com. 

Opmerkings